PUTOVANJE PO SRBIJI, SMEDEREVO
Smederevski Jevreji - Bez doma, bez groba
SMEDEREVO – JEVREJSKO GROBLJE photos by jasna ćirić
Prema popisu stanovništva 1890. godine u Smederevu je živelo 100 Jevreja a 1895. njih 139.
1896.godine bilo je 139 stanovnika jevrejske vere, od ukupno 6875 Smederevaca
1916.godine u smederevskoj osnovnoj školi bilo je 15 učenika Jevreja
1926-27.godine bilo je 36 članova jevrejske opštine, i 78 stanovnika Jevreja, predsednik JO bio je Moša Heskija a pročelnik sinagoge Avram Avramović
Pre Drugog svetskog rata u Smederevu je živelo 83 Jevreja. Rat su preživela samo tri smederevska Jevrejina.Predsednik JO bio je Leon Tajtacak, a rabinsku dužnost vršio je Benjamin Hazan
Na jevrejskim nadgrobnim spomenicima u Smederevu Leontije Pavlović pročitao je:
MORIC ŠNAJDER, poživi 71 godinu, umro 1906; spomen podigoše blagodarni sinovi.
MORDEHAJ JOSEF LEVI, Nišlija, umro u Smederevu 8.februara 1922…
ROZA, žena ŠEMAJA ZAHARIJA, umrla 30.januara 1922…
JOSIF AVRAM, OZER, špediter iz Beograda, rođen 1855, umro 1924. Ovaj spomenik podiže ožalošćena supruga Antoneta sa decom.
ŠEMAJO ZAHARIJA, trgovac iz Smedereva, umro 18.marta 1926. Ovaj spomenik podiže mu Josif Levi.
HAIM SAMUEL, sin KLARE i MORICA SAMUELA, 1928-1929, Smederevo.
RAHEL J. ZAHARIJA, preminula 6.4.1931.
JOSIF M. LEVI, preminuo 15.5.1932…Nadgorbni psomenik JOSEF MORDEHAJ A. LEVI umro 29.nisana 5962.
MOŠA J. BENAROJO, 1859-1933.
SIMA ELIJAS Solunac, 1877-1945. HAIM ELIJAS, student, 1920-1941.
Videti:Leontije Pavlović, Prilog izučavanju istorije smederevskih Jevreja, Zbornik Jevrejskog istorijskog muzeja Beograd br.4/1979