nedelja, 21. dec 2008, 11:09
Romansirana istorija jevrejske, verske knjige “Sarajevska Hagada” - “Čuvari knjige”, autorke Džeraldine Bruks, pojavila se i na srpskom jeziku u izdanju kuće "Alnari".
Američka novinarka australijskog porekla Džeraldine Bruks ideju za roman zasnovan na istorijskim izvorima i neobičnoj sudbini najlepše jevrejske obredne knjige iz srednjeg veka poznatoj pod imenom "Sarajevska Hagada", dobila je boraveći u Bosni i Hercegovini.
Priča u romanu "Čuvari knjige" počinje 1996, kada Hana Hit, stručnjak za retke knjige, dobija zadatak da restaurira i konzervira "Sarajevsku hagadu" iz 14. veka, jednu od najstarijih jevrejskih knjiga koja je ilustrovana crtežima živih bića.
Knjiga je u Španiji bila prepisana i ukrašena prelepim minijaturama, pre nego što su Jevreji po nalogu vladara proterani iz te zemlje, na kraju 15. veka.
Hana će u knjizi otkriti čitav niz neobičnih tragova - delić krila gorskog leptira, mrlje od vina i krvi, belu dlaku i zrnca morske soli - i zato odlučuje da po svaku cenu otkrije zagonetku koju ova knjiga čuva.
Zaroniće u minula vremena, prateći sve užase kroz koje je knjiga prošla od trenutka kada je nastala do nacističke okupacije Sarajeva za vreme Drugog svetskog rata. Tokom pet vekova, za Hagadu su se borili ljudi koji knjige ne dele po veri i jeziku, ljudi koji bi za nju i život dali i koji veruju da su razlike tu da bi nas spajale, a ne razdvajale.
"Čuvari knjige" su plod mašte, nadahnut istinitom pričom o hebrejskom kodeksu.
Tokom opsade Sarajeva nije se znalo za sudbinu Hagade i tek je nakon rata otkriveno da je bibliotekar, Enver Imamović, spasao kodeks dok su padale granate, sakrivši ga na sigurno u trezor banke.
Istorijat knjige
Priča o sarajevskoj Hagadi zaista je neobična. Knjiga, nastala negde oko 1350. godine, stigla je u Bosnu u šesnaestom veku, zajedno s Jevrejima Sefardima, prognanim iz Španije.
Nakon što je stotinama godina u Sarajevu korišćena za jevrejske, verske praznike, Hagada je 1894. godine prodata Zemaljskom muzeju u Sarajevu. To je uradila porodica Koen pritisnuta životnim nedaćama.
Tokom, Drugog svetskog rata, direktor Zemaljskog muzeja Jozo Petrović i kustos Derviš Korkut spasili su je od Nemaca.
Jedna od priča (legendi) o Sarajevskoj Hagadi kaže da su je izneli iz grada i zakopali ispod praga jedne džamije na Bjelašnici, gde je sačekala kraj Drugog svetskog rata i povratak u Zemaljski muzej.
